Wat is eigenlijk het verschil tussen pijn en lijden? Pijn heeft een directe oorzaak: zoals verdriet of somberheid als gevolg van bijvoorbeeld ziekte, een sterfgeval of ontslag. Pijn is een onvermijdelijk onderdeel van het leven, maar natuurlijk niet fijn. Daarom proberen we vaak manieren te vinden om dit te voorkomen of verminderen. Binnen ACT (Acceptance and Commitment Therapy) noemen we deze manieren controlestrategieën.

Deze controlestrategieën zijn onderverdeeld in grofweg vier categorieën:

1. Afleiding: je probeert jezelf af te leiden van nare gevoelens of gedachten door bijvoorbeeld tv te kijken, te shoppen of hard te werken.
2. Opgeven: je kiest ervoor om bepaalde activiteiten, mensen, plaatsen of situaties te vermijden, omdat ze negatieve gedachten of gevoelens oproepen. Denk aan het verbreken van contact met familie of thuis blijven.
3. Denken: bij denken gebruik je de cognitieve controlestrategie om negatieve gedachten of gevoelens te vermijden. Denk aan iemand anders de schuld geven, piekeren of bagatelliseren.
4. Zelfdestructie: hier gaat het om schadelijk of verslavend gedrag. Deze strategie wordt gebruikt om jezelf te verdoven, zoals het drinken van alcohol. Maar het kan ook worden gebruikt om aandacht te trekken, door bijvoorbeeld zelfbeschadiging.

Vaak helpen deze controlestrategieën niet en vergroten ze ons lijden. Zo kan de controlestrategie hard werken uiteindelijk een burn-out als gevolg hebben. En zo lost piekeren het daadwerkelijke probleem vaak niet op, maar vergroot dit wel ons lijden. Hoe probeer jij je pijn te bestrijden of te vermijden? En helpt dit? Meer weten? Neem gerust contact op.